mércores, 18 de abril de 2012

Dous epígrafes romanos en Rabal



No 1972, o insigne arqueólogo Xesús Taboada Chivite publica no número 2 do  Boletín Auriense un artigo titulado: “De re epigraphica. Dos epígrafes en Rabal (Oímbra, Verín)”. Baseandome no que alí deixou escrito e nalgúns artigos posteriores ó del, hoxe quero falar nesta publicación de dúas pedras que se atoparon na aldea de Rabal e que hoxe se atopan no Museo Arqueolóxico de Ourense.



LÁPIDA DE SEMPRONIA


Cando Chivite visita Rabal esta lapida estaba en propiedade de Amador Ribero (Pinchín). A lápida estivera facendo de mesa no altar da igrexa ata 1971 cando o arranxar a igrexa apareceu por baixo de un intenso caleado.
   Foto: Fernando del RÍO MARTÍNEZ
A lapida, datada no século I d.c., é de forma rectangular dun mármore amarillento e fragmentada na súa parte esquerda. Os bordes están erosionados e con algunha falta. Unha franxa de pequenos repliques enmarca a inscripción polo lado superior e o dereito. Mide 77 cm de ancho por 44 cm de altura e 14 cm de groso. A inscripción que aparece na lápida está composta por catro liñas con letras dun tamaño regular de 6 cm de altura na cal se pode ler: BIVS. QVIR / S SEMPRONIAE / V NAE MATRI / MPRONIAE. Segundo Rodríguez Colmenero, a súa tradución sería: Fabio, da tribu Quirina, fai esta dedicatoria a Sempronia, súa nai, e a Sempronia....


ARA OS LARES DO VAL



Segundo Chivite, cando visitou Rabal para o estudo da anterior lápida, o dono desta informoulle da existencia dunha pedra: “Na que parecían advertirse borrosamente algunhas letras”.

Foto da ara publicada por  Taboada Chivite

Trasladado ó lugar da súa ubicación, atopou ó pé dun muro unha ara que según o seu comunicante estivera ata facía poucos anos de base nun cruceiro de madeira. O devandito cruceiro achábase na encrucillada de dous camiños: un que conduce á aldea portuguesas de Vilarelho dá Raia e outro que rodea ao pobo de Rabal. Ó  arredor deste cruceiro daban volta as procesións para tornar a igrexa de Rabal.Esta ara ten unhas dimensións de 86 cm de alto 36 cm de ancho e 30 cm de grosor. Cunha forma de bloque prismático e cunha cornixa fragmentada que propiciou a perda da primeira liña de texto.

Lugar onde se atopaba o cruceiro de Rabal

A inscripción, o igual que a lápida de Sempronia, está formada por catro liñas con letras de 6 cm. de altura na cal pódese ler: VA R / C SV / VIT EN / V S L M. Segundo Rodríguez Colmenero a súa tradución sería: Ulacio Souseno cumpriu o seu voto, de libre vontade, aos Lares, (aos deuses), da bisbarra (Val do Támega).

A ara no museo ourensan
Foto: Fernando del RÍO MARTÍNEZ 





3 comentarios:

Lembranza dixo...

Y yo me pregunto por que tiene que estar en Ourense?? Creo q todas esas piezas deberian estar donde Las encontraron,o un sitio cerca.Es la riqueza de Los pueblos. Un abrazo

Andrés Diz dixo...

Dende logo que si, de feito en Rabal pouca xente sabe delas. Naide sabe donde estan

RIODERRADEIRO dixo...

Fas un tragballo de divulgación magnífico.

¡ParaBéns!

Cordial saúdo.